Dấu hiệu ung thư đại tràng thường rất hay bị nhầm lẫn với các bệnh đường tiêu hóa khác. Đa phần bệnh nhân thường đến khám lúc giai đoạn muộn. Chính vì thế mà ung thư đại tràng là ung thư gây tử vong lớn thứ tư trên thế giới sau ung thư phổi, ung thư dạ dày và ung thư gan.

Nếu được nhận ra ở giai đoạn sớm thì tỉ lệ được chữa khỏi lên tới 90%. Nhiều người đã sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi nhận thấy bệnh. Cùng K Dược tìm hiểu trong bài viết dưới đây

I. Những người có khả năng cao cao bị ung thư đại tràng

1	Các đối tượng trên 50 tuổi tuổi: 90% ung thư đại tràng ở người trên 50 tuổi.
2	Tiểu sử gia đình bị ung thư đại tràng hoặc polyp.
3	Người tiếp xúc với chất gây ung thư trong môi trường hoặc thói quen ăn uống hay lối sống.
4	Tiền sử gia đình. Thông thường nhất là Ung thư đại tràng nonpolyposis (hoặc hội chứng Lynch) chiếm khoảng 5% trường hợp Ung thư đại tràng và đa polyp tuyến gia đình (familial adenomatous polyposis) khoảng 1% trường hợp.
5	Đàn ông nhiều khả năng cao bị bệnh hơn so với phụ nữ.
6	Bệnh nhân viêm ruột, bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng.
7	Người bệnh tiểu đường. Trong những nghiên cứu dịch tễ học, thấy rằng Ung thư đại tràng thông thường hơn ở người bệnh tiểu đường type 2 hơn những người không bị.

II. Những yếu tố làm tăng khả năng cao mắc bệnh

• Hút thuốc lá. Nhất là những người đã hút thuốc trong nhiều năm.
• Uống rượu. Nghiên cứu cho thấy một liên kết giữa việc tiêu thụ rượu (ngay cả khi nó là trung bình) và vài loại ung thư : vú, đại tràng và trực tràng, thực quản, thanh quản, gan, miệng và họng.
• Bệnh béo phì và thừa cân.
• Không hoạt động thể lực.
• Thiếu ánh sáng tự nhiên.
• Chế độ ăn giàu thịt đỏ, thịt chế biến (xúc xích, giăm bông, thịt hun khói, thịt nướng vv), và ít trái cây và rau.

I. Dấu hiệu ung thư đại tràng đáng báo động

1. Rối loạn tiêu hóa kéo dài: Bệnh ung thư đại trực tràng có biểu hiện ở mọi bộ phận liên quan đến đường tiêu hóa. Một số biểu hiện thường gặp như hơi thở hôi, hay ợ hơi, ợ chua, đau tức nơi bụng trước hoặc sau khi ăn. Đau quặn bụng, đau râm ran là biểu hiện của rối loạn tiêu hóa do nhiễm khuẩn. Song một vài trường hợp, nó báo hiệu sự tồn tại của những khối u ở dạ dày – ruột.
2. Chán ăn, khó tiêu, đầy trướng bụng trên nơi rốn, ăn không ngon là tình trạng thường thấy ở người mắc bệnh ung thư đại tràng. Tình trạng này kéo dài dai dẳng khiến cơ thể mệt mỏi, sụt cân.
3. Người mắc ung thư đại trực tràng bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài nhiều lần trong ngày vô cùng giống với biểu hiện bệnh lị. Thế nhưng, người bệnh lị có thể chữa trị bằng cách dùng kháng sinh, còn loại thuốc này không có tác dụng với người bệnh ung thư đại trực tràng.
4. Sụt cân bất thường: Không phải do tập luyện hay ăn kiêng sút cân mà cơ thể đột ngột giảm cân thì bạn cũng cần cảnh giác cao độ. Bởi vì có khả năng đó là biểu hiện của ung thư, nhất là ung thư đại tràng, dạ dày hoặc các bộ phận khác liên quan đến đường tiêu hóa.
5. Những rối loạn liên quan bài tiết phân: Đại tràng là cơ quan bài tiết phân trong quá trình tiêu hóa, nên ở giai đoạn mới chớm, người mắc bệnh thường hay bị chứng rối loạn đại tiện, bài tiết phân như đi táo, đi lỏng thất thường, tình trạng này kéo dài. Khi đi đại tiện, người bệnh thường bị đau quặn, mót rặn, phân nhày mũi máu và phân nát, phân hình lá lúa (do phân phải đi qua khối u), đi xong vẫn muốn rặn tiếp.
6. Phân mỏng, hẹp so với bình thường: kích cỡ của chất thải cũng giúp phát hiện các không bình thường trong hệ tiêu hóa. Tình trạng phân mỏng có khả năng do một vật cản giống như một khối u khiến phân bị chặn lại. Nếu phân có kích cỡ mỏng như một chiếc bút chì hoặc có hình lá lúa vì phải đi qua khối u thì cần đề cao cảnh giác.
7. Xuất hiện máu trong phân: Đại tiện kèm máu đỏ tươi, nhỏ giọt, phủ lên phân. Một vài trường hợp, ở giai đoạn cuối người mắc bệnh còn thấy hậu môn trực tràng sa xuống, toàn thân gầy đi, số lần đại tiện tăng lên, khi táo bón, khi tiêu chảy. Đây là triệu chứng phổ biến của căn bệnh song nó không đồng nghĩa mọi trường hợp phân có máu đều do ung thư đại tràng. Nếu mắc bệnh khác như trĩ, nứt hậu môn bạn cũng gặp hiện tượng trên. Cần phân biệt đại tiện ra máu do trĩ thường là máu tươi. Còn người mắc bệnh ung thư trực tràng thường xuất huyết dưới dạng máu lẫn với nhầy. Vì máu chảy ở niêm mạc vùng ung thư có khả năng bị viêm nên tiết nhầy.
8. Mệt mỏi và suy nhược: đây là triệu chứng thường gặp nhất của ung thư tuy nhiên lại dễ dàng bị bỏ qua nhất. Thiếu sức sống do ung thư đại tràng thường liên quan đến thiếu máu do mất máu trong phân. Người bệnh cảm thấy kiệt sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi, đồng thời suy nhược cơ thể một cách nhanh chóng mà không rõ lý do.

Ngoài các triệu chứng nêu trên, khi ung thư muộn thì có người sờ thấy cả khối u nổi ở dưới da bụng, vàng da, bụng to dần…

IV. Những biện pháp phòng ngừa ung thư đại tràng

Bệnh thường bắt đầu lành tính (gọi là polyp). Polyp không phải là u tuy nhiên là một tổn thương có hình dáng giống như một khối u (chính xác thì nó giống một mẩu thịt thừa), có cuống hoặc không, bề mặt trơn nhẵn. Polyp do niêm mạc đại tràng và tổ chức dưới niêm mạc tăng sinh tạo thành. Polyp không phải là ung thư tuy nhiên chúng có khả năng phát triển thành ung thư sau một thời gian dài.

• Kiểm tra đại trực tràng thường xuyên chính là một trong các cách tốt nhất để phòng tránh ung thư. Polyp tiền ung thư thường không dấu hiệu triệu chứng, có thể được tìm thấy qua nội soi đại tràng vài năm trước khi ung thư xâm chiếm phát triển. Kiểm tra sàng lọc cũng tìm thấy được polyp tiền ung thư và cắt bỏ trước khi nó trở thành ung thư. Đây được xem là phương thức phòng bệnh cụ thể nhất.

Ung thư đại tràng có thể phòng ngừa được thông qua thói quen ăn uống lành mạnh. Có nhiều yếu tố mà mọi người có khả năng phòng tránh được như:

• Những loại thịt đỏ (thịt bò, thịt cừu) được xem là có liên quan mật thiết đến ung thư đại tràng. Tiêu thụ khoảng 160g/ngày hoặc chế độ ăn với thịt quá 5 lần/tuần có nguy cơ cao gấp 3 lần. Dưới hình thức chiên, nướng, thịt xông khói, dăm bông, xúc xích, chất đạm sẽ làm tăng yếu tố sinh ung thư, còn mỡ sẽ bị chuyển hóa bởi vi khuẩn trong lòng ruột, làm tăng sản những tế bào biểu mô bất thường và tăng trưởng thành ung thư. Ẳn nhiều thịt, mỡ, đạm, ít chất xơ dễ dẫn đến béo phì và có khả năng cao cao gây bệnh, nên cần thay đổi chế độ ăn khoa học hơn để phòng ngừa bệnh.
• Những đồ ăn chứa nhiều chất xơ (rau xanh, trái cây) giúp làm giảm nguy cơ này do chất xơ giúp gia tăng tiêu thụ acid folic. Kết hợp chất xơ trong bữa ăn giúp thường xuyên đào thải phân có chứa độc chất ra ngoài cơ thể, không để phân ứ đọng trong đại tràng có cơ hội thẩm thấu ngược, sinh ra ung thư. Ngoài ra, chất xơ làm giảm pH trong lòng đại tràng và tăng sản xuất các acid béo chuỗi ngắn và yếu tố vi lượng chống hiện tượng ôxy hóa.
• Nước uống chứa cồn làm tăng nguy cơ gây bệnh
• Thuốc lá được biết đến như là các “sát thủ” của căn bệnh tim mạch hay ung thư phổi. Gần đây nó được công nhận là các yếu tố khả năng cao rất quan trọng gây ung thư đại tràng cho cả hai giới, nhất là khi kết hợp với rượu bia.
• Hoạt động thể lực, vận động hay luyện tập thể thao sẽ làm giảm khả năng cao bị bệnh

V. Những biện pháp khác để ngăn chặn sự khởi phát của ung thư đại tràng