Ung thư tiền liệt tuyến là gì?

Ung thư tiền liệt tuyến hay ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh ung thư phổ biến ở nam giới. Nếu không phát hiện sớm, nguy cơ phải cắt bỏ cả tinh hoàn là cao. Bệnh nhân không thể cương cứng được nữa, thật đáng sợ. Vậy nên phòng bệnh hơn chữa bệnh. Hãy cùng K Dược tìm hiểu căn bệnh quái ác này nhé.

I. Đại cương về ung thư tiền liệt tuyến

Ung thư tiền liệt tuyến – hay những cách gọi khác là ung thư tiền liệt tuyến. Đây là một dạng của ung thư hình thành và tăng trưởng trong tiền liệt tuyến – một tuyến trong hệ sinh dục nam.

Ung thư tiền liệt tuyến phát triển chậm, dù vậy, những tế bào ung thư có khả năng di căn (lây lan) từ tiền liệt tuyến sang các bộ phận khác của cơ thể, đặc trưng là vào xương và những hạch bạch huyết gần kề.

Ung thư tiền liệt tuyến có khả năng gây đau kéo dài và gây tắc nghẽn trong việc đi tiểu, quan hệ tình dục hoặc rối loạn chức năng cương dương. các biểu hiện khác có thể tăng trưởng trong giai đoạn sau của bệnh.

II. Cách phân loại ung thư tiền liệt tuyến

ung-thu-tuyen-tien-liet
Quá trình tế bào ung thư nhân lên nhanh chóng

Một phần quan trọng trong việc đánh giá bệnh ung thư tiền liệt tuyến là xác định được giai đoạn của bệnh, hoặc xác định ung thư đã di căn bao xa. Biết được giai đoạn sẽ giúp xác định chẩn đoán và cực kì hữu ích khi lựa chọn cách chữa trị. hay gặp nhất là hệ thống phân loại TNM (viết tắt của tumor/nodes/metastasis) gồm 4 giai đoạn. các thông tin của hệ thống này bao gồm kích thước của khối u, số lượng hạch bạch huyết có liên quan, và sự di căn đã xảy ra hay chưa.

Sự phân loại quan trọng nhất đối với bất kỳ hệ thống chia giai đoạn ung thư nào đó là ung thư đã di căn hay chưa. Trong hệ thống TNM, giai đoạn ung thư lâm sàng T1 và T2 chỉ nằm trong tiền liệt tuyến, còn T3 và T4 có nghĩa là ung thư đã di căn sang nơi khác.

Có khả năng thực hiện thêm 1 số thử nghiệm để tìm ra bằng chứng di căn, bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) để đánh giá lan truyền trong khung xương chậu, sử sử dụng kỹ thuật ảnh nhận phóng xạ (scintigraphy) xương để tìm các di căn đến xương, và chụp cộng hưởng từ xoắn ốc nội trực tràng (endorectal coil MRI) để xem xét cẩn trọng những nang tiền liệt tuyến và túi tinh.

Sau khi làm sinh thiết tiền liệt tuyến, bác sĩ sẽ xem xét các mẫu dưới kính hiển vi kỹ thuật. Nếu có sự hiện diện của ung thư, bác sĩ sẽ báo cáo tình trạng cấp độ của khối u. Cấp độ này cho biết có bao nhiêu tế bào khối u khác nhau từ các mô tiền liệt tuyến bình thường và cho biết khối u có khả năng phát triển nhanh như thế nào.

Xem thêm: Ung thư là gì? Ung thư có bao nhiêu loại?

III. Biểu hiện ung thư tiền liệt tuyến

ung-thu-tien-liet-tuyen

Thông thường ở giai đoạn sớm, ung thư tiền liệt tuyến hầu như không có dấu hiệu cụ thể. Ở các giai đoạn sau, ung thư tiền liệt tuyến có các dấu hiệu dễ phát hiện hơn, bao gồm:

  1. Tiểu tiện khó khăn: Hiện tượng buồn tiểu nhưng không thể đi được hoặc đang đi tiểu bị dừng lại bất chợt, hoặc có khả năng đi tiểu nhiều hơn bình thường. Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo nên khi xuất hiện một khối u nào dù chỉ là rất nhỏ cũng sở hữu khả năng gây trở ngại mỗi khi đi tiểu hoặc xuất tinh.
  2. Đau mỗi khi đi tiểu: Vì có khối u ở tiền liệt tuyến đè nén lên niệu đạo nên mỗi khi đi tiểu thường có cảm giác đau buốt. Dù vậy, tình trạng này cũng có thể bạn bị nhiễm trùng tiền liệt tuyến phì đại tuyến.
  3. Xuất hiện máu trong nước tiểu: Thấy máu trong nước tiểu (thậm chí chỉ là một vệt màu hồng nhạt). Một số bệnh lý khác như viêm đường tiết niệu cũng với khả năng gặp tình trạng này. Tuy triệu chứng này ít gặp, xong nếu thấy xuất hiện dấu hiệu này bạn cần đi thăm khám ngay để xét nghiệm và chuẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến chuẩn xác nhất.
  4. Khó duy trì sự cương cứng: Do có khối u tiền liệt tuyến sẽ làm chặn lưu lượng máu đến dương vật để giúp cương cứng. Tiền liệt tuyến phì đại cũng gây ra dấu hiệu này.
  5. Máu trong tinh dịch: Trường hợp này thường ít được để ý tới. Lượng máu vô cùng ít chỉ đủ làm cho tinh dịch hơi hồng hoặc có vệt máu.
  6. Đau ở lưng, hông, đùi trên thường xuyên: Đau ở lưng, hông, chỗ xương chậu là dấu hiệu phổ biến của bệnh ung thư tiền liệt tuyến.
  7. Tiểu đêm: Triệu chứng này thường ít được chú ý, nhưng đây cũng là một biểu hiện cảnh báo bạn bị ung thư tiền liệt tuyến. Nếu bạn đi tiểu đêm nhiều hơn hai lần (nhất là khi còn trẻ) thì bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu.
  8. Tiểu rắt: Nếu bị rò rỉ nước tiểu không thể tự chủ thì bạn cũng cần phải lưu ý. Tuy biểu hiện này không phổ biến nhưng nếu gặp bạn cũng nên chú ý hơn.

Ở giai đoạn đầu ung thư tiền liệt tuyến thường không có biểu hiện. Nó có thể được phát hiện ra bằng xét nghiệm PSA ( xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tiền liệt tuyến). Đôi khi bệnh còn gây ra những biểu hiện tương tự như các bệnh khác, ví dụ như bệnh tăng sản tiền liệt tuyến lành tính.

Ở những giai đoạn sau của bệnh, ung thư tiền liệt tuyến di căn sang các khu vực khác của cơ thể và gây ra các triệu chứng khác như đau xương. Ung thư tiền liệt tuyến nếu di căn vào cột sống cũng sở hữu thể đè lên tủy sống và gây ra yếu chân, đại tiểu tiện không tự chủ.

Khi khám bệnh chuyên khoa tiết niệu, bác sĩ sẽ làm những xét nghiệm chuyên khoa sâu như chụp cộng hưởng từ (MRI) chỗ sàn chậu, sinh thiết tiền liệt tuyến để chẩn đoán xác định bệnh. Theo đó còn kiểm tra thêm mức độ ác tính và giai đoạn bệnh để có phương hướng trị liệu hợp lý.

Xem thêm: Sự nguy hiểm của ung thư thật sự nằm ở đâu?

IV. Một số nguyên do gây ung thư tiền liệt tuyến

Cho tới giờ, vẫn chưa xác định được nguyên nhân cụ thể gây ung thư tiền liệt tuyến, nhưng một vài yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh hay thấy là vấn đề về tuổi tác, lịch sử gia đình… Hiện bây giờ các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Dưới đây là một vài yếu tố có liên quan đến bệnh ung thư tiền liệt tuyến:

  • Tuổi tác: Theo dữ liệu thống kê của Mỹ, bệnh ung thư loại này chủ yếu xuất hiện ở nam giới trên 55 tuổi. độ tuổi trung bình của người mắc bệnh khi chuẩn đoán bệnh là 70 tuổi.
  • Tiền sử gia đình: Trong gia đình nếu có người thân như bố, anh em bị mắc ung thư tiền liệt tuyến thì khả năng mắc bệnh của người đó cao hơn những đối tượng bình thường khác.
  • Chủng tộc: nam giới gốc Mỹ và gốc Phi thường chiếm tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với người da trắng. Bệnh có tỷ lệ ít hơn ở người gốc da đỏ và người châu Á.
  • Chế độ dinh dưỡng: Nếu chế độ ăn hàng ngày của bạn có chứa nhiều mỡ động vật làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư này.

Xem thêm: Tại sao bệnh nhân ung thư tại Việt Nam ngày càng nhiều?

V. Phương hướng chữa trị ung thư tiền liệt tuyến

5.1 Phẫu thuật

phau-thuat-ung-thu-tien-liet-tuyen

Phẫu thuật liên quan đến việc loại bỏ tiền liệt tuyến và mô lành xung quanh. Bác sĩ phẫu thuật ung thư là một bác sĩ chuyên về ngoại khoa. Đối với ung thư tiền liệt tuyến, một chuyên gia tiết niệu sẽ phối hợp với một chuyên gia phẫu thuật để kết hợp chữa trị. cách thức phẫu thuật tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh, sức khỏe tổng thể của người bệnh, và những yếu tố khác.

Các chọn lựa phẫu thuật bao gồm:

  • Phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến triệt căn (mổ mở): Cắt bỏ tiền liệt tuyến triệt căn là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tiền liệt tuyến và hai túi tinh. những hạch bạch huyết ở vùng chậu cũng có khả năng được loại bỏ. Cách này có khả năng cao ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Tiểu không tự chủ cũng là một tác dụng phụ khi phẫu thuật triệt căn.
  • Cắt bỏ tiền liệt tuyến triệt căn bằng robot hoặc phẫu thuật nội soi: Đây là loại phẫu thuật ít lấn chiếm hơn so với phẫu thuật mổ mở cắt bỏ triệt căn và có thể rút ngắn thời gian hồi phục. Một camera và dụng cụ phẫu thuật được đưa vào thông qua những lỗ ở bụng. Bác sĩ phẫu thuật sau đó dùng dụng cụ robot để cắt tiền liệt tuyến và vài mô lành chung quanh. Nhìn chung, cắt bỏ tiền liệt tuyến bằng robot ít chảy máu và ít đau hơn, nhưng tác dụng phụ ( ảnh hưởng tình dục và tiết niệu) thì tương tự như phẫu thuật mổ mở cắt bỏ tiền liệt tuyến.
  • Cắt bỏ tinh hoàn hai bên: Cắt bỏ tinh hoàn hai bên là phẫu thuật cắt bỏ cả hai tinh hoàn. Đây là phương pháp điều trị đầu tiên được sử dụng cho ung thư tiền liệt tuyến di căn hơn 70 năm trước. Cách này loại bỏ nguồn chính sản xuất testosterone. hậu quả của phẫu thuật này là vĩnh viễn và không thể đảo ngược.

Trước khi phẫu thuật, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về những tác dụng phụ có thể xảy ra. Thông thường, các người mắc bệnh trẻ hơn hoặc khỏe mạnh hơn mang thể hưởng lợi nhiều hơn từ phẫu thuật cắt bỏ tiền liệt tuyến. bệnh nhân trẻ tuổi cũng giảm tỷ lệ rối loạn chức năng cương dương và tiểu không tự chủ sau khi cắt bỏ tiền liệt tuyến so với người mắc bệnh lớn tuổi.

5.2 Xạ trị

xa-tri-ung-thu-tien-liet-tuyen

Xạ trị là việc sử dụng các tia xạ năng lượng cao để tiêu diệt những tế bào ung thư. Phác đồ chữa trị xạ trị, hoặc lịch trình, thường bao gồm một số lượng chữa trị chi tiết được đưa ra trong một khoảng thời gian nhất định.

Các loại xạ trị được dùng để trị liệu ung thư tiền liệt tuyến bao gồm:

  • Phương pháp xạ trị ngoài: liệu pháp xạ trị ngoài là loại xạ trị hay thấy nhất. những bác sĩ xạ trị ung bướu dùng một máy nằm bên ngoài cơ thể để tập trung một chùm tia X trên khu vực ung thư. Trong đó máy tính giúp xác định vị trí và hình dáng của khối u. Máy tính cũng làm giảm tổn thương bức xạ cho những mô và cơ quan khỏe mạnh xung quanh khối u bằng cách điều khiển chùm tia phóng xạ trị từ những hướng khác nhau để tập trung liều vào khối u.

Một phương pháp của xạ trị ngoài được sử dụng để điều trị ung thư tiền liệt tuyến được gọi là phương pháp xạ trị được phân đoạn thấp. Đấy là khi một người nhận được một liều mỗi ngày cao hơn trong một thời gian ngắn hơn thay vì liều thấp hơn trong một thời gian dài hơn.

  • Xạ trị trong: Là việc chèn những nguồn phóng xạ trực tiếp vào tiền liệt tuyến. Các nguồn phóng xạ này phát ra khu vực gần đó với liều cao hoặc trong một thời gian dài hơn (với liều thấp). Các hạt phóng xạ này hoạt động trong vòng 1 năm sau khi chúng được đưa vào. Tuy nhiên, thời gian hoạt động tùy thuộc vào nguồn bức xạ. phương pháp xạ trị trong liều cao hay được để lại trong cơ thể ít hơn 30 phút, nhưng khả năng cần thực hiện nhiều hơn một lần.

Xạ trị có thể gây ra tác dụng phụ trong quá trình chữa trị, bao gồm tiểu gấp/ tăng tần suất đi tiểu; vấn đề với chức năng tình dục; những vấn đề với chức năng đường ruột, bao gồm tiêu chảy, nặng bụng hoặc chảy máu trực tràng + thiếu sinh khí. Gần như các tác dụng phụ này thường biến mất sau khi điều trị. Ngoài ra, để giúp tiếp tục chức năng tình dục bình thường, có thể cấy ghép dương vật hoặc tiêm thuốc.

5.4 Liệu pháp tiêu điểm

Bí quyết của phương pháp tiêu điểm là điều trị ít xâm lấn với những khối u tiền liệt tuyến nhỏ mà không điều trị những phần còn lại của tuyến. những cách điều trị này dùng nhiệt, lạnh và những phương pháp khác để chữa trị ung thư tiền liệt tuyến. những cách thức này đang được nghiên cứu và đa số đã không được chọn lọc như là bí quyết trị liệu tiêu chuẩn. cách thức tiêu điểm thường được thực hiện như một phần của những thử nghiệm lâm sàng.

  • Áp nhiệt lạnh, hay còn gọi là cryotherapy hoặc cryoablation, là một loại trị liệu tiêu điểm. Nó đóng băng các tế bào ung thư với một đầu dò kim loại được đưa vào qua một vết rạch nhỏ ở khu vực giữa trực tràng và bìu dái. Nó không phải là một liệu pháp tiêu chuẩn điều trị cho người mắc bệnh ung thư tiền liệt tuyến mới được chuẩn đoán. can thiệp của nó đối với chức năng tiết niệu và tình dục cũng chưa được biết rõ.
  • Siêu âm tập trung cường độ cao (HIFU) là một loại điều trị tiêu điểm dựa trên nhiệt. Trong quá trình điều trị HIFU, một đầu dò siêu âm được đưa vào trực tràng và sau đó sóng âm được hướng vào khối ung thư tiền liệt tuyến.

5.5. Phương pháp đào thải gốc tự do

Phương pháp này giúp ngăn chặn di căn, bảo vệ tính mạng của người mắc bệnh. hay được áp dụng khi người bệnh đã điều trị các phương pháp khác không thành công. Nếu người mắc bệnh chưa di căn, phương pháp này có khả năng giúp ngăn chặn ung thư mà không cần phẫu thuật cắt bỏ ung thư tiền liệt tuyến – bảo tồn được nguy cơ sinh dục ở phái mạnh.

VI. Phòng chống ung thư tiền liệt tuyến

WHO gợi ý rằng việc ngừa bệnh nên bắt đầu với một chế độ ăn lành mạnh và vận động đều đặn. Dưới đây là những lời khuyên có ích để phòng ngừa hiệu quả căn bệnh nghiêm trọng này:

  1. Chế độ ăn lành mạnh với các loại thực phẩm đa dạng. các thực phẩm có trong trà xanh, hạt lanh, đậu nành, cá, súp lơ, những loại rau xanh nhiều lá, nước ép lựu…có chứa các chất chống oxy hóa và thuộc tính chống viêm đều có tác dụng cực kì tốt. Lycopen có trong cà chua, hợp chất sulfur có trong tỏi hay resveratrol trong nho đỏ được xem là có tác dụng chống ung thư tiền liệt tuyến.
  2. định kỳ vận động thể chất.
  3. Quan hệ tình dục đều đặn được kiểm chứng là sở hữu khả năng giúp giảm khả năng cao tiền liệt tuyến ở đàn ông.
  4. Nên rà soát sức khỏe định kì và không nên bỏ qua những xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tiền liệt tuyến
  5. Tìm hiểu rõ về tiền sử gia đình xem có người thân từng mắc bệnh hay không.
  6. Ngoài ra, bạn nên có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh sinh sản ra căng thẳng và stress. Chế độ ăn tránh tối đa mỡ động vật, tránh tối đa uống nhiều bia rượu và hút thuốc lá.

Xem thêm: (Bật mí) Hoàng kỳ có tác dụng điều trị ung thư

VII. Top thực phẩm giúp dự phòng ung thư tiền liệt tuyến kết quả

  1. Cà chua: Trong cà chua chứa những hoạt chất gọi là lycopene – một chất chống oxy hóa vô cùng mạnh. Thành phần này giúp ngăn ngừa sự xuất hiện và lây lan bệnh ung thư. Mang thể ăn cà chua sống hoặc chế biến ở dạng nước sốt để phát huy công dụng tối đa của lycopene.
  2. Hạt bí đỏ: Hạt bí đỏ có tác dụng như một loại thuốc lợi tiểu và còn đóng vai trò tích cực trong việc chữa bệnh ảnh hưởng tới tiền liệt tuyến và bàng quang. Trong hạt bí đỏ có chứa hàm lượng kẽm phong phú giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Bên cạnh đó, nhiều bằng chứng khoa học cho thấy hạt bí đỏ cũng giúp giải độc cơ thể.
  3. Lựu: Theo các nhà nghiên cứu đã kiểm chứng tác dụng của lựu trong việc chữa bệnh ung thư tiền liệt tuyến. Thành phần trong lựu có tác dụng làm chậm và ngăn ngừa sự lây lan của tế bào ung thư.
  4. Đậu nành: Trong đậu nành chứa các chất ức chế sự bài tiết testosterone. Ăn đậu nành góp phần hạn chế tối đa lượng máu lưu thông trong những khu vực của tiền liệt tuyến và do đó ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư.
  5. Vitamin D: Sự hiện diện của vitamin D với nguy cơ giúp ngăn ngừa khả năng xuất hiện ung thư tiền liệt tuyến. những loại ngũ cốc, các loại nước cá lạnh đều là nguồn cung cấp vitamin D dồi dào. Bạn cũng mang thể hấp thụ đủ ánh sáng mặt trời hỗ trợ trong việc nâng cao lượng vitamin D cho cơ thể.
  6. Trà xanh: Trà xanh được sử dụng để làm nước uống hàng ngày. Không chỉ vậy, nó có chứa thành phần hoạt chất gọi là polyphenol, có công dụng ngăn chặn sự phát triển và sinh sôi của các tế bào ung thư. Polyphenol cũng với thể xoá sổ các tế bào ung thư hiện hiện bây giờ . Tại Nhật Bản, trà xanh là thức uống chủ yếu được dùng trong những trường hợp ung thư tiền liệt tuyến.
  7. Axit omega-3: Được kiểm chứng phát huy kết quả trong việc ức chế sự tăng trưởng của ung thư tiền liệt tuyến. Tiêu thụ thường xuyên những loại thực phẩm giàu axit omega-3 như hạt lanh, cá béo mang thể làm giảm ảnh hưởng của bệnh ung thư tiền liệt tuyến. Dầu cá cũng là một nguồn tốt của axit omega-3.

Song song với việc tăng cường các loại thực phẩm tốt, người mắc bệnh nên tránh tiêu dùng những thực phẩm đã qua chế biến, hạn chế tiêu thụ tinh bột; đồng thời thêm nhiều trái cây và rau xanh vào chế độ ăn uống.

Xem thêm: Top 6 địa chỉ tầm soát ung thư tốt nhất tại Hà Nội

10 thoughts on “Ung thư tiền liệt tuyến là gì?

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *