Ung thư tuyến tiền liệt và 7 điều cần phải biết

Ung thư tuyến tiền liệt là căn bệnh ung thư khá nguy hiểm ở nam giới, Trường hợp xấu có thể di căn sang những vùng khác, đặc biệt là vào xương và hạch bạch huyết lân cận, gây đau và đi tiểu gặp khó nhọc. Ngoài ra còn khiến đàn ông gặp vấn đề trong quan hệ tình dục, rối loạn chức năng cương dương. Vậy những triệu chứng nhận biết ung thư tiền liệt tuyến là gì và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tham khảo bài viết sau đây của K Dược nhé.

I. Sơ lược về ung thư tuyến tiền liệt

Ung thư tuyến tiền liệt – hay cách gọi khác là ung thư tiền liệt tuyến. Đây là một dạng của ung thư hình thành và phát triển trong tuyến tiền liệt – một tuyến trong hệ sinh dục nam.

Ung thư tuyến tiền liệt tăng trưởng chậm, dù vậy, những tế bào ung thư có thể di căn (lây lan) từ tuyến tiền liệt sang những bộ phận khác của cơ thể, đặc trưng là vào xương và những hạch bạch huyết gần kề.

Ung thư tuyến tiền liệt có khả năng gây đau kéo dài và gây tắc nghẽn trong việc đi tiểu, quan hệ tình dục hoặc rối loạn chức năng cương dương. Các biểu hiện khác có thể phát triển trong giai đoạn sau của bệnh.

II. Cách phân loại ung thư tuyến tiền liệt

ung-thu-tuyen-tien-liet
Quá trình tế bào ung thư nhân lên nhanh chóng

Một phần quan trọng của việc đánh giá bệnh ung thư tuyến tiền liệt là xác định các giai đoạn của bệnh, hoặc xác định ung thư đã di căn bao xa. Biết được giai đoạn sẽ giúp xác định chẩn đoán và vô cùng hữu ích khi chọn lựa cách điều trị. Hay gặp nhất là hệ thống phân loại TNM (viết tắt của tumor/nodes/metastasis) gồm 4 giai đoạn. Những thông tin của hệ thống này bao gồm kích cỡ của khối u, số lượng hạch bạch huyết có liên quan, và sự di căn đã xảy ra hay chưa.

Sự phân loại quan trọng nhất đối với bất kỳ hệ thống chia giai đoạn ung thư nào đó là ung thư đã di căn hay chưa. Trong hệ thống TNM, giai đoạn ung thư lâm sàng T1 và T2 chỉ nằm trong tuyến tiền liệt, còn T3 và T4 có nghĩa là ung thư đã di căn sang nơi khác.

Có thể thực hiện thêm 1 số thử nghiệm để tìm ra bằng chứng di căn, bao gồm chụp cắt lớp vi tính (CT) để đánh giá lan truyền trong khung xương chậu, sử dùng kỹ thuật ảnh nhận phóng xạ (scintigraphy) xương để tìm các di căn đến xương, và chụp cộng hưởng từ xoắn ốc nội trực tràng (endorectal coil MRI) để xem xét thận trọng những nang tuyến tiền liệt và túi tinh.

Sau khi làm sinh thiết tuyến tiền liệt, bác sĩ sẽ xem xét các mẫu dưới kính hiển vi kỹ thuật. Nếu có sự hiện diện của ung thư, bác sĩ sẽ báo cáo tình trạng cấp độ của khối u. Cấp độ này cho biết có bao nhiêu tế bào khối u khác nhau từ những mô tuyến tiền liệt bình thường và cho biết khối u có thể tăng trưởng nhanh như thế nào.

Xem thêm: Ung thư là gì? Ung thư có bao nhiêu loại?

III. Triệu chứng ung thư tiền liệt tuyến

ung-thu-tuyen-tien-liet

Thông thường ở giai đoạn mới chớm, ung thư tiền liệt tuyến hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Ở những giai đoạn sau, ung thư tiền liệt tuyến có những triệu chứng dễ nhận thấy hơn, bao gồm:

  1. Tiểu tiện khó khăn: Hiện tượng buồn tiểu nhưng không thể đi được hoặc đang đi tiểu bị dừng lại đột ngột, hoặc có thể đi tiểu nhiều hơn bình thường. Tuyến tiền liệt bao quanh niệu đạo nên khi xuất hiện một khối u nào dù chỉ là cực kì nhỏ cũng sở hữu khả năng gây trở ngại mỗi khi đi tiểu hoặc xuất tinh.
  2. Đau mỗi khi đi tiểu: Vì có khối u ở tuyến tiền liệt đè nén lên niệu đạo nên mỗi khi đi tiểu thường có cảm giác đau buốt. Dù vậy, tình trạng này cũng có khả năng bạn bị nhiễm trùng tuyến tiền liệt phì đại tuyến.
  3. Xuất hiện máu trong nước tiểu: thấy máu trong nước tiểu (thậm chí chỉ là một vệt màu hồng nhạt). Vài bệnh lý khác như viêm đường tiết niệu cũng với khả năng gặp tình trạng này. Tuy biểu hiện này tương đối hiếm gặp, xong nếu thấy xuất hiện triệu chứng này bạn cần đi khám ngay để xét nghiệm và chuẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến chuẩn xác nhất.
  4. Khó duy trì sự cương cứng: Do có khối u tiền liệt tuyến sẽ làm chặn lưu lượng máu đến dương vật để giúp cương cứng. Tiền liệt tuyến phì đại cũng gây ra triệu chứng này.
  5. Máu trong tinh dịch: Trường hợp này thường ít được chú ý tới. Lượng máu cực kì ít chỉ đủ làm cho tinh dịch hơi hồng hoặc có vệt máu.
  6. Đau ở lưng, hông, đùi trên thường xuyên: Đau ở lưng, hông, chỗ xương chậu là dấu hiệu thường gặp của bệnh ung thư tiền liệt tuyến.
  7. Tiểu đêm: biểu hiện này thường ít được chú ý, nhưng đây cũng là một dấu hiệu cảnh báo bạn mắc ung thư tuyến tiền liệt. Nếu bạn đi tiểu đêm nhiều hơn hai lần (nhất là khi còn trẻ) thì bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa tiết niệu.
  8. Tiểu rắt: Nếu bị rò rỉ nước tiểu không thể tự chủ thì bạn cũng cần phải lưu ý. Tuy dấu hiệu này không hay gặp nhưng nếu gặp bạn cũng nên chú ý hơn.

Ở giai đoạn mới chớm ung thư tiền liệt tuyến thường không có triệu chứng. Nó có thể được nhận ra bằng xét nghiệm PSA ( xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt) . Đôi khi bệnh còn gây ra những dấu hiệu tương tự như các bệnh khác, ví dụ như bệnh tăng sản tuyến tiền liệt lành tính.

Ở các giai đoạn sau của bệnh, ung thư tiền liệt tuyến di căn sang các khu vực khác của cơ thể và gây ra các triệu chứng khác như đau xương. Ung thư tiền liệt tuyến nếu di căn vào cột sống cũng sở hữu thể đè lên tủy sống và gây ra yếu chân, đại tiểu tiện không tự chủ.

Khi thăm khám chuyên khoa tiết niệu, bác sĩ sẽ làm những xét nghiệm chuyên khoa sâu như chụp cộng hưởng từ (MRI) chỗ sàn chậu, sinh thiết tuyến tiền liệt để chẩn đoán xác định bệnh. Theo đó còn kiểm tra thêm mức độ ác tính và giai đoạn bệnh để có phương hướng điều trị hợp lý.

IV. Vài nguyên do gây ung thư tuyến tiền liệt

Cho tới giờ, vẫn chưa xác định được lý do cụ thể gây ung thư tuyến tiền liệt, nhưng một số yếu tố nguy cơ dẫn tới bệnh thường thấy là vấn đề về tuổi tác, lịch sử gia đình… hiện tại những nhà nghiên cứu vẫn đang tìm hiểu các yếu tố làm tăng khả năng mắc bệnh.

Dưới đây là một số yếu tố có liên quan đến bệnh ung thư tuyến tiền liệt:

  • Tuổi tác: Theo dữ liệu thống kê của Mỹ, bệnh ung thư loại này chủ yếu xuất hiện ở nam giới trên 55 tuổi. Tuổi tác trung bình của người bệnh khi chuẩn đoán bệnh là 70 tuổi.
  • Tiểu sử gia đình: Trong gia đình nếu có người nhà như bố, anh em bị bị ung thư tuyến tiền liệt thì khả năng mắc bệnh của người đó cao hơn những đối tượng bình thường khác.
  • Chủng tộc: Nam giới gốc Mỹ và gốc Phi thường chiếm tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với người da trắng. Bệnh đạt tỷ lệ ít hơn ở người gốc da đỏ và người châu Á.
  • Chế độ dinh dưỡng: Nếu chế độ ăn mỗi ngày của bạn có chứa nhiều mỡ động vật làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư này.

V. Phương hướng trị liệu ung thư tiền liệt tuyến

5.1 Phẫu thuật

ung-thu-tuyen-tien-liet

Phẫu thuật liên quan đến việc loại bỏ tuyến tiền liệt và mô lành chung quanh. Bác sĩ phẫu thuật ung thư là một bác sĩ chuyên về ngoại khoa. Đối với ung thư tuyến tiền liệt, một chuyên gia tiết niệu sẽ phối hợp với một chuyên gia phẫu thuật để kết hợp điều trị. Cách thức phẫu thuật tùy thuộc vào giai đoạn của bệnh, sức khỏe tổng trạng của người bệnh, và những yếu tố khác.

Những lựa chọn phẫu thuật bao gồm:

  • Phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt căn (mổ mở): Cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt căn là phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tuyến tiền liệt và hai túi tinh. Các hạch bạch huyết ở vùng chậu cũng có thể được loại bỏ. Cách này có khả năng cao ảnh hưởng đến chức năng tình dục. Tiểu không tự chủ cũng là một tác dụng phụ khi phẫu thuật triệt căn.
  • Cắt bỏ tuyến tiền liệt triệt căn bằng robot hoặc phẫu thuật nội soi: Đây là loại phẫu thuật ít xâm nhiễm hơn so với phẫu thuật mổ mở cắt bỏ triệt căn và có thể rút ngắn thời gian hồi phục. Một camera và dụng cụ phẫu thuật được đưa vào thông qua các lỗ ở bụng. Bác sĩ phẫu thuật sau đó dùng dụng cụ robot để cắt tuyến tiền liệt và một vài mô lành chung quanh. Nhìn chung, cắt bỏ tuyến tiền liệt bằng robot ít chảy máu và ít đau hơn, nhưng tác dụng phụ ( ảnh hưởng tình dục và tiết niệu) thì tương tự như phẫu thuật mổ mở cắt bỏ tuyến tiền liệt.
  • Cắt bỏ tinh hoàn hai bên: Cắt bỏ tinh hoàn hai bên là phẫu thuật cắt bỏ cả hai tinh hoàn. Đây là phương pháp điều trị đầu tiên được sử dụng cho ung thư tuyến tiền liệt di căn hơn 70 năm trước. Cách này loại bỏ nguồn chính sản xuất testosterone. Hậu quả của phẫu thuật này là vĩnh viễn và không thể đảo ngược.

Trước khi phẫu thuật, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn về những tác dụng phụ có thể xảy ra. Thông thường, các bệnh nhân trẻ hơn hoặc khỏe mạnh hơn mang thể hưởng lợi nhiều hơn từ phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt. Bệnh nhân trẻ tuổi cũng giảm tỷ lệ rối loạn chức năng cương dương và tiểu không tự chủ sau khi cắt bỏ tuyến tiền liệt so với người bệnh lớn tuổi.

5.2 Xạ trị

ung-thu-tuyen-tien-liet

Xạ trị là việc dùng những tia xạ năng lượng cao để phá hủy những tế bào ung thư. Phác đồ chữa trị xạ trị, hoặc lịch trình, thường bao gồm vài lượng chữa trị rõ ràng được đưa ra trong một khoảng thời gian nhất định.

Những loại xạ trị được sử dụng để trị liệu ung thư tuyến tiền liệt bao gồm:

  • Liệu pháp xạ trị ngoài: Phương pháp xạ trị ngoài là loại xạ trị thường gặp nhất. Những bác sĩ xạ trị ung bướu sử dụng một máy nằm bên ngoài cơ thể để tập trung một chùm tia X trên khu vực ung thư. Trong đó máy tính giúp xác định vị trí và hình dạng của khối u. Máy tính cũng làm giảm thương tổn bức xạ cho các mô và cơ quan khỏe mạnh chung quanh khối u bằng cách điều khiển chùm tia xạ trị từ các hướng khác biệt để tập trung liều vào khối u.

Một liệu pháp của xạ trị ngoài được dùng để trị liệu ung thư tuyến tiền liệt được gọi là liệu pháp xạ trị được phân đoạn thấp. Đấy là khi một người nhận được một liều hàng ngày cao hơn trong một thời gian ngắn hơn thay vì liều thấp hơn trong một thời gian dài hơn.

  • Xạ trị trong: Là việc chèn những nguồn phóng xạ trực tiếp vào tuyến tiền liệt. Những nguồn phóng xạ này phát ra khu vực gần đó với liều cao hoặc trong một thời gian dài hơn (với liều thấp). Những hạt phóng xạ này hoạt động trong vòng 1 năm sau khi chúng được đưa vào. Tuy nhiên, thời gian hoạt động phụ thuộc vào nguồn bức xạ. Phương pháp xạ trị trong liều cao hay được để lại trong cơ thể ít hơn 30 phút, nhưng khả năng cần thực hiện nhiều hơn một lần.

Xạ trị có khả năng gây ra tác dụng phụ trong quá trình trị liệu, bao gồm tiểu gấp/ tăng tần suất đi tiểu; vấn đề với chức năng tình dục; những vấn đề với chức năng đường ruột, bao gồm tiêu chảy, nặng bụng hoặc chảy máu trực tràng + thiếu sinh khí. Gần như các tác dụng phụ này thường biến mất sau khi trị liệu. Ngoài ra, để giúp tiếp tục chức năng tình dục bình thường, có thể cấy ghép dương vật hoặc tiêm thuốc.

5.4 Liệu pháp tiêu điểm

Bí quyết của liệu pháp tiêu điểm là điều trị ít xâm lấn với các khối u tuyến tiền liệt nhỏ mà không điều trị những phần còn lại của tuyến. Những cách điều trị này dùng nhiệt, lạnh và những liệu pháp khác để chữa trị ung thư tuyến tiền liệt. Những cách thức này đang được nghiên cứu và đa số đã không được chọn lọc như là bí quyết điều trị tiêu chuẩn. Cách thức tiêu điểm thường được thực hiện như một phần của những thử nghiệm lâm sàng.

  • Áp nhiệt lạnh, còn gọi là cryotherapy hoặc cryoablation, là một loại chữa trị tiêu điểm. Nó đóng băng những tế bào ung thư với một đầu dò kim loại được đưa vào qua một vết rạch nhỏ ở khu vực giữa trực tràng và bìu dái. Nó không phải là một liệu pháp tiêu chuẩn điều trị cho bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt mới được chuẩn đoán. Tác động của nó đối với chức năng tiết niệu và tình dục cũng chưa được biết rõ.
  • Siêu âm tập trung cường độ cao (HIFU) là một loại trị liệu tiêu điểm dựa trên nhiệt. Trong quá trình trị liệu HIFU, một đầu dò siêu âm được đưa vào trực tràng và sau đó sóng âm được hướng vào khối ung thư tuyến tiền liệt.

5.5. Liệu pháp đào thải gốc tự do

Liệu pháp này giúp ngăn chặn di căn, bảo vệ tính mạng của người bệnh. Thường được áp dụng khi bệnh nhân đã chữa trị các phương pháp khác không thành công. Nếu bệnh nhân chưa di căn, liệu pháp này có thể giúp ngăn chặn ung thư mà không cần phẫu thuật cắt bỏ ung thư tuyến tiền liệt – bảo tồn được khả năng sinh dục ở phái mạnh.

VI. Phòng chống ung thư tuyến tiền liệt

WHO gợi ý rằng việc phòng bệnh nên bắt đầu với một chế độ ăn lành mạnh và vận động đều đặn. Dưới đây là các lời khuyên có ích để phòng ngừa kết quả căn bệnh nguy hiểm này:

  1. Chế độ ăn lành mạnh với những loại thực phẩm đa dạng. Các thực phẩm có trong trà xanh, hạt lanh, đậu nành, cá, súp lơ, những loại rau xanh nhiều lá, nước ép lựu…có chứa những chất chống oxy hóa và thuộc tính chống viêm đều có tác dụng cực kì tốt. Lycopen có trong cà chua, hợp chất sulfur có trong tỏi hay resveratrol trong nho đỏ được xem là có tác dụng chống ung thư tuyến tiền liệt.
  2. Thường xuyên vận động thể chất.
  3. Quan hệ tình dục đều đặn được minh chứng là sở hữu khả năng giúp giảm khả năng cao tuyến tiền liệt ở nam giới.
  4. Nên rà soát sức khỏe thường xuyên và không nên bỏ qua những xét nghiệm kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt
  5. Tìm hiểu rõ về tiền sử gia đình xem có người thân từng mắc bệnh hay không.
  6. Ngoài ra, bạn nên có chế độ làm việc và nghỉ ngơi hợp lý, tránh tạo ra căng thẳng và stress. Chế độ ăn tránh tối đa mỡ động vật, tránh tối đa uống nhiều bia rượu và hút thuốc lá.

VII. Top thực phẩm giúp dự phòng ung thư tuyến tiền liệt kết quả

  1. Cà chua: Trong cà chua chứa những hoạt chất gọi là lycopene – một chất chống oxy hóa rất mạnh. Thành phần này giúp ngăn ngừa sự xuất hiện và lây lan bệnh ung thư. Mang thể ăn cà chua sống hoặc chế biến ở dạng nước sốt để phát huy công dụng tối đa của lycopene.
  2. Hạt bí đỏ: Hạt bí đỏ có tác dụng như một loại thuốc lợi tiểu và còn đóng vai trò tích cực trong việc chữa bệnh ảnh hưởng tới tuyến tiền liệt và bàng quang. Trong hạt bí đỏ có chứa hàm lượng kẽm phong phú giúp bổ sung hệ thống miễn dịch của cơ thể. Bên cạnh đó, nhiều bằng chứng khoa học cho thấy hạt bí đỏ cũng giúp giải độc cơ thể.
  3. Lựu: Theo những nhà nghiên cứu đã minh chứng tác dụng của lựu trong việc chữa bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Thành phần trong lựu có tác dụng làm chậm và ngăn ngừa sự lây lan của tế bào ung thư.
  4. Đậu nành: Trong đậu nành chứa các chất ức chế sự bài tiết testosterone. Ăn đậu nành góp phần hạn chế lượng máu lưu thông trong những khu vực của tuyến tiền liệt và do đó ức chế sự tăng trưởng của tế bào ung thư.
  5. Vitamin D: Sự hiện diện của vitamin D với khả năng giúp ngăn ngừa khả năng xuất hiện ung thư tuyến tiền liệt. Những loại ngũ cốc, các loại nước cá lạnh đều là nguồn cung cấp vitamin D dồi dào. Bạn cũng mang thể hấp thụ đủ ánh sáng mặt trời hỗ trợ trong việc nâng cao lượng vitamin D cho cơ thể.
  6. Trà xanh: Trà xanh được dùng để làm nước uống hàng ngày. Không chỉ vậy, nó có chứa thành phần hoạt chất gọi là polyphenol, có công dụng ngăn chặn sự tăng trưởng và sinh sôi của những tế bào ung thư. Polyphenol cũng với thể xoá sổ những tế bào ung thư hiện ngày nay . Tại Nhật Bản, trà xanh là thức uống chủ yếu được sử dụng trong các trường hợp ung thư tuyến tiền liệt.
  7. Axit omega-3: Được chứng minh phát huy hiệu quả trong việc ức chế sự tăng trưởng của ung thư tuyến tiền liệt. Tiêu thụ liên tục các loại thực phẩm giàu axit omega-3 như hạt lanh, cá béo mang thể làm giảm ảnh hưởng của bệnh ung thư tuyến tiền liệt. Dầu cá cũng là một nguồn tốt của axit omega-3.

Song song với việc bổ sung các loại thực phẩm tốt, người bệnh nên tránh tiêu dùng các thực phẩm đã qua chế biến, hạn chế tiêu thụ tinh bột; đồng thời thêm nhiều trái cây và rau xanh vào chế độ ăn uống.

Xem thêm: Tác dụng của Vitamin D trong điều trị ung thư (sự thật bất ngờ)

ung thư tuyến tiền liệt 2

10 thoughts on “Ung thư tuyến tiền liệt và 7 điều cần phải biết

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *